Atılan tokat hepimiz içindi

Atılan tokat hepimiz içindi

Kültür göz ardı edilmedi

The Salesman / Satıcı

İran Sinemasının önemli yönetmenlerinden Asgar Ferhadi'nin son sinema filmi The Salesman / Satıcı uyarlama senaryosu ve yalın anlatımı ile İran Sinemasının başyapıtlarından biri olmayı başardı.

The Salesman, ünlü yönetmen Asghar Farhadi’nin yarattığı drama türündeki en son yapıttır. Arthur Miller’ın 1949 yılında yazdığı “The Death of a Salesman” kitabından uyarlanmış olan film, 69. Cannes Film Festivali’ndeki ilk gösterimiyle beğeni topladı. Cannes Film Festivali’nde The Salesman ile Shahap Hosseini’ye En İyi Aktör ve Asghar Farhadi’ye En İyi Senaryo ödülü layık görüldü. 2016 ‘da gösterime giren filmde, Far hadi’nin daha önceki A Separation, Fireworks Wednesday ile About Elly filmlerinden aşina olduğumuz Shahap Hosseini ve Taraneh Alidoosti’yi görüyoruz.

Konunun işlenişi ve anlatımı açısından izleyici ile doğal bir bağ kurmayı başaran Asghar Farhadi uyarlama olan senaryosunda tiyatral öğelere de yer vermiştir. Bi nevi Alejandro Gonazalez İnarritu' nun BİRDMAN filminden de etkilenmiş olabileceğini görmekteyiz. İnarritudan daha farklı olarak kamera hareketleri, sahne içi tasarım ve aksiyonun ritim ve temposu değişkenlik göstermekte ve konunun içeriğine uygun bir durağanlık görülmektedir. Anlatıma gerçekliği kazandıran da doğallık ve minimal düzeyde üst düzeyde oyunculuklar. Oyuncuların eylemde çok nadir yükselişleri fakat durumdaki psikolojiyi film boyunca koruması filmin genel anlamda akışına çok katkıda bulunmuştur.

Sahneler arası kesmeler bazen izleyiciyi yormuş olsa da bazı kesmelerle yapılan zaman ve mekan kesmeleri filmde ki durağan devinimin yapısını bozmamıştır. İran kültürünün ve dini anlayışının içeriğine de olay örgüsünde yer veren yönetmen ahlak ve etik kavramının evrensel boyutta olduğunu bir kez daha bizlere göstermiş oldu. ''Haram'' kavramı bazen objeler bazense subjeler üzerinden bizlere aktarılmaktadır.

Filmin sanat anlamında önem verilen tek yeri belkide tiyatro sahneleri. Onun dışında ki doğal ışıklandırma ve mekan seçimleri coğrafyanın durumunu ve ruhsal tahlilini yapmamızda faydalı olmuştur. Film boyunca büyük bir merak içerisinde bekleyen izleyicinin çok kısa zaman içerisinde ana karakterimiz Emad Etesami'nin (Shahap Hosseini) durum karşısında göstermiş olduğu müthiş bir dedektiflik örneğini şaşkınlık ve hayranlıkla görmekteyiz.

Filmde dikkatimi çeken bir yer daha vardı karakterimizin evinde ki kütüphanede UZAK adlı bir kitabın olmasıydı. Sanırım Nuri Bilge Ceylan'ın ''UZAK'' filmi ile alakalı bir kitaptı. Açıkçası filmde çok az da olsa ÜÇ MAYMUN filminden de esinlemeler olmuş olabilir. :)

Filmin şüphesiz en iyi sahnesi tokat sahnesi. Sanırım bütün dünyaya atılmak istenen tokat gerçekten buydu. Evrensel kurallar ve durumlar herkes için her yerde geçerlidir. Atılan bu tokat her şeyden önce insanın kendisine karşı saygılı olması gerektiğini bize bir kez kanıtlamış oldu.