Her seyircinin arzusudur izlediği filmden memnun kalmak. Peki, bir filmden nasıl memnun kalınır? Bugün sizlerle bu soruya çözüm olmak için üretilmiş, Sarı Yapım’ın bir önceki bloğunda değinilen bir formülden bahsedeceğim.
Öncelikle belirtelim ki; bu yazı, beğenmeyi beklediğiniz filmi beğenmenizi sağlamak için bir yol önermektedir. Beğenmeyi beklemeyeceğiniz filmlerle ilgisi yoktur. Bu filmleri beğenip beğenmeyeceğinizi bilmenin bir yolunu bulamıyoruz. Bu da kanımızca hayatın keyifli kısımlarından…

Başlangıç olarak; “Bir film izlenmeden önce filmin neyinin nasıl beğenilebileceği nasıl öğrenilebilir” sorusuna bulacağımız cevapları madde madde sıralayalım:

a) Fragmanı izlenebilir.
b) Hakkında yapılmış yorumlar okunabilir.
c) Konusu okunabilir.
d) Filmin künyesi incelenebilir.
e) Yaş sınırlandırmasına bakılabilir.
f) Dâhil edildiği türlere bakılabilir.

Sonraki adımda şunu sormalıyız; Bu maddeler, filmden memnuniyetimizi olumsuz etkileyebilir mi? Filmin fragmanı izlenebilir, evet, fakat fragman ayrı bir filmdir. Filmin içinden parçalar hatta belki de filme dâhil olmayan parçalar kullanılarak kurgulanmıştır. Görüntülerin seçimi seyircide bir beklenti yaratabilir ve filmin büyüsünü de biraz kaçırabilir. O yüzden bunu formüle dâhil etmeyeceğim. Şu aşamada “trailer” ve “teaser” gibi kavramları geçelim. Film hakkında yapılmış yorumlama yazıları okunabilir. Fakat bu da filme yönelik önyargılar oluşturur ve seyir zevkini biraz kaçırabilir. Bundan dolayı bu madde de formülde yer almayacak.

Geriye kalan maddeler ise söz konusu formülü oluşturmaktadır. Formül bu maddelerin toplamıdır:

C + D + E + F

Şöyle ki; seyirci, mesela sadece filmin künyesine bakmak dışındaki diğer maddeleri uygularsa, sonradan “Güzel gibi görünüyordu ama yönetmenlik hoş değildi ve de oyunculukları beğenmedim” diyebilir. Fakat eğer seyretmeden önce filmin künyesine de bakarsak “Vay vay vay, bilmem kim yazmış, bu yönetmiş ve şu kişiler oynuyor” diye tercih yaparız. Türüne bakmış ve yaş sınırına bakmamışsak, hatta şöyle diyelim; yaş sınırlamasına bakmak haricindeki bütün maddeleri uygulamışsak da şöyle şok yaşayabiliriz: “Ya internette bu filme komedi demişler. DVD’sini aldım, ailecek oturduk, izlemeye başladık ve birden ekranı çıplak adamlar doldurdu!” Bir filmde yaş sınırlaması yüksek görülmüş ama hangi türe ait gösterildiği görülmemişse, diğer maddeler uygulanmış olsa da, ayan beyan bir erotizm olduğu izlenimi edinilmişken; kişi, bir anda filmdeki erotizmin kendisini korkutan birtakım olaylar ile birleştiğini görerek bundan hoşnutsuz olabilir. Yahut filmin türüne vs. bakılıp yaş sınırına bakılmazsa da, “Bunun neresi korkunç şimdi” denilebilir. Yani; bu dört maddenin tümünü kapsamayan bütün kombinasyonlar, bazı durumlarda seyircilerin birçoğunun hoşuna gitmeyecek sürprizler ile karşılaşmasına neden olabilir. Bu son dört maddede yazanların tümünü birlikte uygulayıp değerlendirerek seçim yapmak, herkes için ve her durum için geçerli bir yöntem olabilir gibi görünmektedir.

Ayrıca, ikisi bir araya geldiklerinde bir filmin duygusal etkisine dair tutarlı bir tahmin sağlayabilen “E” ve “F” maddeleri de, eğer filmin duygusal etkisinin daha çok sürpriz olması istenirse toplam dışında bırakılabilir; hoş da olur. Keyfinize kalmış…